Op pad met Martin...

Stadsecoloog Martin blogt maandelijks over onze Haagse stadsnatuur. 

Martin's blog: Flierefluiten

27-08-2025

Een van mijn favoriete bezigheden is een flierefluiten. Beetje rommelen, lanterfanten niksen en genieten van niks moeten. Helaas had ik de laatste tijd er weinig tijd voor, maar toen ik van de week houtduiven de bessen van een vlier zag eten, kreeg ik zo’n zin in niks doen…

De gewone vlier
Je hebt misschien al wel een vermoeden, want inderdaad komt de term flierefluiten bij de vlier vandaan. Voor wie hem niet kent, de (gewone) vlier is een struik die doorgaans een onopvallend bestaan leidt in houtwallen en langs bosranden. Er zijn twee uitzonderingen. In het voorjaar is de vlier getooid met indrukwekkende grote witte bloemschermen die uit talloze kleine ieniemienie bloempjes bestaat. Het trekt talloze insecten aan en je kunt er ook heerlijke limonadesiroop van maken. Of beignets, door ze in beslag te dopen en te frituren.

Zo eind augustus/begin september zijn de witte schermen veranderd in paarsrode schermen en zijn de kleine bloempjes veranderd in besjes. Deze besjes worden door vogels, zoals de houtduiven die ik van de week zag, graag gegeten. De rauwe bessen zijn voor mensen licht giftig. Na verhitting zijn ze te gebruiken voor siroop, jam of thee. Mijn favoriete product is echter de vlierbessenwijn (die je ook gewoon online kunt kopen).  

Eind augustus/begin september veranderen deze witte bloempjes in paarsrode besjes. (Foto: Pixabay)

De mysterieuze vlier
Rond de vlierstruik hangt altijd iets mysterieus. Men zegt dat heksen graag schuilen onder een vlier. In het sprookje ‘Vrouw Holle’ van de Gebroeders Grimm woonde Vrouw Holle in een vlier. Ook komt de vlier voor in het sprookje  ‘Het Vliermoedertje’ van Hans Christian Andersen. In dit sprookje groeide een prachtige vlier uit een pot vlierthee en in de struik zat een oud vrouwtje.

Het verhaal gaat dat als je als jong meisje in de nacht van 21 juni een vlierbloesemscherm achter je bed hangt, je toekomstige partner zich in een droom aan je zal openbaren. De Harry Potterfans kennen natuurlijk de Zegevlier.  De machtigste toverstaf die er was, gemaakt van vlierhout. Wat de vlier voor mijn een extra mysterieus tintje geeft is dat er vaak judasorden op dood vlierhout te vinden zijn. Deze paddenstoelen in de vorm van een oor zie je vooral in de herfst en de winter.

Fierefluiten!
Maar waar komt nu dat flierefluiten vandaan? Het hout van de tak van een vlier is gevuld met een zacht merg. Als je dat verwijderd krijg je een hol buisje waarmee je eenvoudig een fluitje kan maken. Mensen die dus niets beters te doen hadden dan van de vlier een fluitje te maken werden flierefluiters genoemd.  Of zoals de dichter Fits Jans dichtte:

een vlierfluit; daaruit volgt beslist:

wie erop fluit is vlierfluitist.

 Fluit hem dus uit wanneer zo'n snuiter

zich presenteert als flierefluiter.

Martin is stadsecoloog van gemeente Den Haag. Voor het Haagse Groen neemt hij je elke maand mee op pad, de stadsnatuur in. Meer blogs lezen van Martin? Dat kan op de pagina Op pad met Martin

Foto: Merijn van Grieken

 

 

 

Nieuwsbrief

Niets meer missen van onze verhalen over het Haagse Groen en de stadsnatuur? Meld je aan voor onze nieuwsbrief.

Aanmelden

 

 
Cookie-instellingen