Martin’s blog: Laatste verzen

31-10-2022

Vreemd, dat boom en tak zoo stil staan, in het gouden licht vandaag. Dat de bladertjes zoo stil gaan, 't Een na 't ander, naar omlaag. Dat het zonlicht zoo voorzichtig, door de ijlheid straalt van ’t lof. En het groene blad doorzichtig, en veel eed'ler maakt van stof.

Het gouden licht
Altijd weer als ik eind oktober in het bos loop en de gouden zon speelt met de geelbruine beukenbladeren, de paddenstoelen in de meest vreemde vormen en kleuren verschijnen en de gaaien luidruchtig hun wintervoorraden van eikels aanvullen, moet ik denken aan deze tijdloze verzen van de in Den Haag geboren dichteres Jacqueline van der Waals.

Was het in Amsterdam waar ze vlak voor haar overlijden de inspiratie voor dit herfstgedicht kreeg? Was het in de Kaapse Bossen bij Doorn waar ze als onderwijzeres werkte? Of was het toch ergens in haar prille jeugd in het Haagse Bos, de Scheveningse bosjes of het destijds nog beboste Waalsdorp? Was het bloemenperk dat ze beschrijft misschien in ergens in Clingendael? De vijver met twee zwanen in het Haage Bos of bij Sorghvliet?

Het einde van een nieuw begin
Jacqueline overleed in Amsterdam in 1922 op 53-jarige leeftijd. Honderd jaar geleden dus. Haar dichtbundel Laatste verzen verscheen in 1923 en waren dan ook echt haar laatste verzen. Daar waar de Laatste verzen van Jacqueline werden geschreven in de herfst van haar korte leven, is de herfst in het bos niet anders dan het einde van een nieuw begin.

Bomen laten niet alleen hun bladeren vallen, maar ook eikels en beukennootjes. Ze dienen als voedsel voor vogels, muizen, eekhoorns en reeën. De eikels en beukennootjes die de winter heelhuids doorkomen vormen weer de start voor bomen die wellicht weer 100 jaar meegaan. De vaak vreemd gevormde paddenstoelen zijn de voortplantingsorganen van in de bodem- of in houtlevende schimmels. Ze produceren sporen die, door de wind gedragen, weer elders gaan zorgen voor nieuwe paddenstoelen. In de natuur is elk einde een nieuw begin.

Hup naar buiten!
Ik zou dus zeggen hup naar buiten! Geniet van het zonlicht dat met de goudgele bladeren speelt. Bespied een eekhoorn die wegholt met een dennenappel. Snuif de boslucht op en luister naar de kibbelende gaaien. Kijk om je heen naar al die verschillende paddenstoelen. Maak een collage van de rode bladeren van de Amerikaanse eik of poppetjes van eikels en kastjes. Ga stil zitten op een bankje en luister nog eenmaal naar Jacqueline:

Dat het windje in de twijgen
Zoo behoedzaam gaat te werk
En alleen wat blaadjes zijgen
Doet op 't pad en 't bloemenperk,

En wat late najaarsrozen,
Als bewasemend amethyst,
Al den weemoed van hun broze
Schoonheid heffen in den mist.

Martin is stadsecoloog van gemeente Den Haag. Voor het Haagse Groen neemt hij je elke maand mee op pad, de stadsnatuur in. Meer blogs lezen van Martin? Dat kan op de pagina Op pad met Martin

 

 


Lees ook:
Martin's blog: McFlurry egel
Martin's blog: Brengers van vrede
Martin's blog: Levende tuinen

 

Nieuwsbrief

Niets meer missen van onze verhalen over het Haagse Groen en de stadsnatuur? Meld je aan voor onze nieuwsbrief.

Aanmelden

 

 
Cookie-instellingen