Boomexpert Stéfan: ‘We doen alles om onze iepen te beschermen’

13-05-2025

Medewerkers vaccineren de komende weken Haagse iepen om ze te beschermen tegen de iepziekte. Helaas krijgen veel iepen deze besmettelijke ziekte. Soms kan een boom niet worden gered. Boomexpert Stéfan vertelt over de vaccinatie, de ziekte en waarom bomenkap soms echt niet anders kan.

Den Haag telt ongeveer 125.000 stadsbomen, waarvan 16.000 iepen. De iep hoort bij onze stad. “Deze boomsoort doet het goed op de bodem aan de kust, zandgrond, en kan goed tegen de zoute zeewind. Hij houdt het goed uit in onze stad aan zee, maar dan moet ie natuurlijk wel gezond blijven", zegt Stéfan. 

Iepenspintkever  
Een bedreiging voor de iepen is de iepziekte. Dit is een zeer besmettelijke, dodelijke schimmelziekte, die wordt verspreid door de iepenspintkever. “De eitjes die het diertje achter de bast van de boom legt, komen in het voorjaar uit. Als het diertje uitvliegt, neemt hij de schimmel mee naar gezonde bomen. Dan kan het hard gaan", aldus Stéfan.  

Stéfan: "Voor de gekapte iepen planten we resistente iepen terug of planten we andere boomsoorten aan." (Foto: Valerie Kuypers)

Boomverzorgers controleren de iepen drie keer per jaar, tussen mei en september. De ene helft is van zichzelf resistent tegen de iepziekte; de andere helft krijgt sinds 1996 elk jaar een prik tegen de iepziekte. Zo’n 25 jaar geleden stierven er nog tussen de 1.500 en 2.000 iepen in Den Haag per jaar. 
 
Om de stadsbomen te beschermen en te behouden, begon Den Haag als eerste van Nederland met het vaccineren van iepen. Inmiddels krijgen zo’n 7.900 Haagse iepen langs straten, wegen en lanen een vaccin. “Daarmee zijn ze weer een jaar tegen een besmetting via de kevers beschermd. Een injectie voorkomt niet dat de kever de boom aanvreet, maar wel dat een eventuele besmetting fataal wordt", weet de boomexpert.  

Haagse iepen langs straten, wegen en lanen krijgen een vaccin. (Foto: Jurriaan Brobbel)

Wortelcontact verbreken 
Ook door de wortels kunnen zieke bomen hun gezonde buurman ziek maken. Een aanvullende maatregel om extra kap in de toekomst te voorkomen, is het verbreken van wortelcontact bij zieke iepen in lanen. “Dat doen we door een sleuf te graven en scherm te zetten. Hierdoor kunnen de bomen elkaar niet meer besmetten via de wortels en is nieuw contact niet mogelijk", vertelt Stéfan.

Ondanks alles lukt het niet om alle iepen te beschermen en behouden. (Foto: Valerie Kuypers)

Niet alle iepen zijn te redden 
Ondanks alle maatregelen lukt het niet altijd om alle iepen te beschermen en behouden. “Helaas worden er nog steeds veel iepen ziek. De bomen verzwakken en worden gevaarlijk voor de omgeving. Takken kunnen breken en op voorbijgangers vallen. In dat geval is kap van de zieke boom nog de enige mogelijkheid. Hoe langer je daarmee wacht, hoe meer bomen besmet kunnen raken."

Vaak zijn er twee generaties kevers die schade toebrengen. "Maar door klimaatverandering en doordat het voorjaar steeds vroeger begint (en vaak warmer is), zijn er soms al drie generatie kevers die de boom beschadigen. Daarom moeten we de cyclus snel doorbreken", zegt Stéfan. Voor de gekapte iepen komen iepen terug die resistent zijn of worden er andere boomsoorten geplant.

Zie je een zieke iep? Meld het!  
Als je een zieke iep ziet, meld het aan de gemeente. Je herkent een zieke iep aan zijn droge, dorre bladeren. Die zijn als eerste te zien in de uiterste takuiteinden. Na verloop van tijd verliest de iep al zijn blad en sterft volledig af. 
Hier kun je meer informatie vinden over hoe je een zieke iep kunt herkennen en melden.

 

 

 

Nieuwsbrief

Niets meer missen van onze verhalen over het Haagse Groen en de stadsnatuur? Meld je aan voor onze nieuwsbrief.

Aanmelden

 

 
Cookie-instellingen