De natuurlijke nestmogelijkheden zijn voor een groot aantal vogels sterk afgenomen. Alle gaten en kieren in onze huizen moeten dicht en veel tuinen worden helaas rigoureus gesnoeid. Zo ontstaat er een ernstig woonruimte-tekort bij onze vogels. Daarom heeft de Haagse Vogelbescherming met veel kennis, liefde en ervaring bijna twintig verschillende nestkasten ontwikkeld. Wij spraken met secretaris Jeroen Melcherts en stadsvogeldeskundige Martin van de Reep. Beiden nauw betrokken bij de ontwikkeling van de nestkasten. Jeroen heeft het initiatief genomen om de nestkasten te maken en bouwt ze zelf. Martin levert met zijn jarenlange ervaring input vanuit de praktijk om zo de nestkasten optimaal te maken voor verschillende soorten vogels.
,,Vogels kunnen nou eenmaal niet voor zichzelf opkomen”
Martin is een vogelliefhebber in hart en nieren en altijd bezig met het beschermen van vogels. Hij is al sinds 1991 actief in de vogelbescherming. Martin: ,,Dat is hard nodig, want vogels kunnen nou eenmaal niet voor zichzelf opkomen.” In Den Haag zet Martin zich met name in voor de gebouwbewonende soorten; de mussen en de gierzwaluwen, deze komen door renovaties en sloop in onze stad regelmatig in de knel. Martin:,,Het is vaak onwetendheid, hoor. Dan is men bijvoorbeeld tijdens het broedseizoen aan een dakrand aan het werken naast een nest van gierzwaluwen, met het risico dat de jonge vogels worden ingesloten. Dat moeten we natuurlijk niet hebben.” Dankzij zijn bouwkundige achtergrond kan Martin altijd wel meedenken en een passende oplossing aanreiken. Inmiddels is hij zeer wel bekend bij verschillende woningcorporaties en bouwbedrijven en wordt hij steeds vaker geraadpleegd als deskundige.
Lees verder onder de foto
Martin en Jeroen met een zelfgebouwde nestkast
,,Ik heb het altijd al leuk gevonden om dingen te maken”
Ook Jeroen is veel met vogels bezig, maar hij noemt zichzelf geen echte vogelaar. Hij heeft een grote liefde voor de natuur in het algemeen en is eigenlijk via via bij de Haagse Vogelbescherming terecht gekomen. Inmiddels is hij secretaris. Jeroen:,,Ik ben op de Veluwe opgegroeid, midden in de natuur. Mijn vader kweekte volièrevogels en ik bouwde de kooien. Ik heb het altijd al leuk gevonden om dingen te maken. Bij de Vogelbescherming maakten ze al enige tijd zelf nestkasten voor de vogelrustgebieden. Toen het trouwe lid dat hiermee bezig was ermee wilde stoppen, heb ik het van hem overgenomen en de kasten verder ontwikkeld.”
,,We hebben veel geleerd over hoe vogels hun plekje zoeken”
De Haagse Vogelbescherming beheert een aantal vogelrustgebieden in Den Haag en regio. Deze rustgebieden zijn de kraamkamers voor vogels, de kern van waaruit ze zich gaan verspreiden. Martin: ,,In deze en andere gebieden hebben we goed naar het gedrag van de vogels gekeken en veel geleerd over hoe vogels hun plekje zoeken. Jonge vogels leren van hun ouders. Ze vliegen heel lang met hen mee en kiezen dan een vergelijkbaar plekje uit. Vogels die in een nestkast zijn geboren, zullen zelf ook weer een nestkast opzoeken.”
,,Iedere vogel heeft zijn eigen wensen voor een fijne plek”
Jeroen: ,,Vogels willen vooral rust en niet gestoord worden tijdens het broeden. Iedere vogel heeft zijn eigen wensen voor een fijne plek. Dat heeft te maken met waar ze zelf zijn geboren, maar heeft ook met de bouw van de vogel te maken. Een kauw heeft bijvoorbeeld een grotere opening nodig dan een halsbandparkiet. En een gierzwaluw zoekt weer meer naar smalle spleten. Vogels zoeken altijd naar een opening die voor de soort geschikt is. Veilig en beschut.”
,,Bij het bouwen van nestkasten komt best wel wat kijken”
Jeroen en Martin hebben een aantal nestkasten geprobeerd en waar nodig aanpassingen gedaan. Zo zijn in de loop der jaren bijna twintig verschillende nestkasten ontstaan waar goed over nagedacht is. Jeroen:,,Bij het bouwen van nestkasten komt best wel wat kijken. Je hebt een dak en een gat nodig, maar de plek van het gat en de grootte ervan maken het verschil. Daarnaast moet de nestplek groot genoeg zijn, het moet goed geïsoleerd zijn, de temperatuur moet goed zijn (eieren doen het het beste bij 37 graden) en het moet ook niet vochtig zijn. Alles moet optimaal zijn voor een succesvol legsel. Dat betekent ook dat je ervoor zorgt dat er voldoende keus is om concurrentie te voorkomen. Bij de mussenkast hebben we zelfs twee appartementen gemaakt: eentje voor het vrouwtje waar ze kan broeden en eentje voor het mannetje die dan niet welkom is maar zo wel in de buurt kan zijn”
Geen zelfgekleurde vogelhuisjes
Er zijn nestkasten voor mussen, kwikstaartjes, koolmeesjes, valken, spechten, spreeuwen en meer. Alle nestkasten worden gemaakt van duurzame materialen en hebben weinig onderhoud nodig. Ze zijn mooi afgewerkt en worden meestal in een donkere groene kleur geverfd. Dit omdat de nestkasten op plekken moeten komen waar ze een worden met de natuur, ze mogen vooral niet opvallen.
Zelfgekleurde huisjes worden dan ook sterk afgeraden, want die ze trekken alleen maar vijanden aan.
Lees verder onder de foto
De speciale mussenkast van de Haagse Vogelbescherming
Wat kun je zelf doen?
In de Haagse winters zijn er blijvers en komers: vogels vanuit het hoge noorden komen bij ons overwinteren. Martin:,,We krijgen bijvoorbeeld vogels uit het noorden zoals veel lijsterachtigen, roodborstjes en de gele kwikstaart. En we weten van mussen dat ze nu al op zoek willen naar een goed broedplekje.”
Nestkasten zijn het hele jaar door ook ideale slaapplekken. Dus nu is dé tijd om een nestkast op te hangen. Daarnaast kun je in je tuin of op het balkon ook nestplekken creëren. Door in je tuin hagen te laten staan en meer struiken en klimop te planten. Op het balkon kun je met plantenbakken werken. Alle beetjes helpen. Zo help je de vogels en krijg je meer natuur rondom je huis.
Vogels zoeken zelf hun voedsel, maar in de winterperiode is bijvoeren vaak wel nodig. Zeker als er sneeuw en ijs ligt. Voor mussen geldt trouwens dat zij het hele jaar door bijgevoerd kunnen worden.Dan is het wel goed om zaad en pitten voor ze achter te laten. Op de website van de Haagse Vogelbescherming vind je tips voor het voeren van vogels.
Meer weten?
Wil je meer weten over de Haagse Vogelbescherming? Kijk dan eens op hun website of volg ze op Facebook.
Hier vind je ook meer informatie over de verschillende nestkasten en hoe je deze kunt bestellen. De bestelde nestkasten kun je zeven dagen per week ophalen bij Vogelopvang de Wulp. Op de website staan ook tips voor het ophangen van de kasten en lees je meer over het bijvoeren van vogels.
Lees ook:
Nieuwsbrief
Via de nieuwsbrief blijf je op de hoogte van al het nieuws rondom het Haagse Groen.
Aanmelden